In Memoriam Willem Hoogendijk

classroom-1699745_640Op 5 september 2023 is hij overleden, de opmerkelijk actieve en creatieve actievoerder Willem Hoogendijk. Als jurist was hij vooral actief op het gebied van economie en milieu. Hij werd 90 jaar. En hij meldde o.a. dit nog in zijn laatste e-mails op 23 augustus aan de groep rond het Platform Duurzame en Solidaire Economie:

 “In plaats van koffie leuten op de terrasjes zullen we moeten moestuinen, repareren, hergebruiken, leren doen met wat er is. Buurt mobiliteit, buurt bouwen, buurt energie opwekken, handen uit de mouwen weer. De nieuwe welvaart. Geheel andere want sobere levensstijl, maar wel met veel meer convivialiteit. We moeten weer gemeenschapsmensen worden. Zoals ook Omtzigt wil. Die echter klimaatmager is…”

UN Earth Alarm 2023: doe mee

classroom-1699745_640Platform DSE heeft een oproep opgesteld aan de Secretaris-Generaal van de Verenigde Naties, António Guterres, waarin hem wordt gevraagd een Speciale Zitting van de Algemene Vergadering van de VN te organiseren. In die bijeenkomst kunnen deskundigen samen met de aanwezige leiders van landen zoeken naar oplossingen voor de uit de hand lopende crises rond bijvoorbeeld klimaat, verlies van biodiversiteit, vervuiling en ongelijkheid.

De tekst van het Earth Alarm 2023:

In memoriam Roefie Hueting

Afgelopen zaterdag overleed Roefie Hueting. Milieueconoom en jazzpianist. In de economenwereld kreeg hij bekendheid door zijn boekje “Wat is de natuur ons waard?” uit 1970, over het plan om een park op te offeren waar inwoners van Den Haag graag wandelden. Daarmee startte hij in Nederland min of meer de discussie over milieu en economie. In de jaren ’60 kwam het milieu geleidelijk aan op de agenda, maar in de economie vooralsnog alleen als “extern effect”, zoals bij Mishan (“The costs of economic growth”, 1967).

Monitor Brede Welvaart 2023: nog steeds zonder beleid

classroom-1699745_640De zesde Monitor Brede Welvaart (MBW), die afgelopen week verscheen, inclusief de rapportage over de Sustainable Development Goals (SDG’s), schetst een beeld dat redelijk overeenkomt met het beeld van de voorgaande versies: in het ‘hier en nu’ gaat het vanuit ‘de economie’ gezien vrij goed, maar dat legt een grote druk op mensen hier en elders, en op de natuur. De ongelijkheid tussen laag en hoog opgeleiden en tussen mensen die buiten Nederland geboren zijn en mensen die in Nederland geboren zijn met ouders waarvoor dat ook geldt, blijft schokkend.

Manifest ‘Nieuwe Economie Nu!’ aangeboden aan Tweede Kamer

Op dinsdag 21 februari bood een delegatie uit diverse organisaties het manifest ‘Nieuwe Economie Nu!’ aan aan de Commissie voor Economische Zaken en Klimaat van de Tweede Kamer. Aanwezig waren Henk Baars (namens Raad van Kerken), Esmé Berkhout (Oxfam Novib), Niels Hoogerheijde (Building Change), Jan Juffermans (PDSE), Babette Porcelijn (auteur, Think Big Act Now), Gerrit Stegehuis (PDSE) en Judith Veraart (VVM). De commissie was vertegenwoordigd door Peter Valstar (VVD, vice-voorzitter), Faissal Boulakjar (D66), Chris Stoffer (SGP) en Joris Thijssen (PvdA).

Van destructiedriehoek naar winnaarsdriehoek

classroom-1699745_640PDSE-lid John Huige verzorgde in december een lezing in Assen met als titel ‘Naar een solidaire en duurzame samenleving’. Onder het motto ‘Van destructiedriehoek naar winnaarsdriehoek’ analyseerde hij de huidige problematische ontwikkelingen en mogelijkheden tot systemische veranderingen die uitzicht bieden op een samenleving waarin positieve krachten domineren. De slides van de lezing waren al beschikbaar, maar de naar een essay uitgewerkte inhoud is nu hier te lezen, of hiernaast als PDF te downloaden.

Manifest ‘Nieuwe economie nu!‘

Het is ruim 50 jaar geleden dat de Club van Rome waarschuwde dat de ‘Grenzen aan de groei’ in zicht waren. Toch bleef groei van het Bruto Binnenlands Product (BBP) het doel waarnaar we streven. Om dat (nog eens) aan de kaak te stellen, en duidelijk te maken dat we een transitie nodig hebben naar een rechtvaardige samenleving op een gezonde planeet, heeft het Platform DSE het manifest ‘Nieuwe Economie Nu!’ opgesteld, dat we namens zoveel mogelijk organisaties aan de Commissie voor Economische Zaken en Klimaat van de Tweede Kamer hopen aan te bieden. Het manifest, met de nog aan te vullen lijst van ondertekenaars, is hier te vinden. Organisaties die het manifest ook willen ondertekenen kunnen contact opnemen met info@platformdse.org.
Wordt vervolgd!

Marktfalen: gesneuveld in de klimaatoorlog

Deze bijdrage van John Huige verscheen het tijdschrift Loving Geopolitics, dat in zijn tweede nummer de geopolitieke situatie vanuit het jaar 2032 bekeek.

classroom-1699745_640In oktober 2032 ging, na jarenlange dominantie van Amerikaanse en Chinese orthodoxe economen, de Nobelprijs voor de economie onder grote waardering weer naar een Europeaan. Het betreft de politiek econoom Hugo Johnsen die vanaf de vroege jaren 20 een serie artikelen scheef over systemisch marktfalen in relatie tot het uiterst moeizame transitieproces naar hernieuwbare energie. Een proces dat sterk beïnvloed werd door de Oekraïneoorlog. In het kort kan de situatie ten tijde van de publicatie van zijn artikelen als volgt omschreven worden:

Naar een bibliotheek over economische systemen

classroom-1699745_640De aandacht voor de onderwerpen waar het Platform Duurzame en Solidaire Economie zich traditioneel mee bezighoudt, neemt duidelijk toe. Maar het zoeken naar een antwoord op de vraag wat voor samenleving ‘wij’ dan willen, wordt geholpen met een grondige analyse van de systemische kenmerken van onze huidige samenleving. Een bibliotheek over systemische onderwerpen kan daarbij een nuttig startpunt zijn.

De Bibliotheek Systemische Verandering is hier te vinden. …

Verhalen van Guatemalteekse vrouwen

classroom-1699745_640Op 23 september hield PDSE-adviseur Lou Keune een lezing bij de presentatie van het boek ‘No regresar al pasado’ of ‘Niet terug naar het verleden’ van Ria Menting. In dit Spaanstalige boek geeft de auteur stem aan 47 merendeels indiaanse Guatemalteekse boerenvrouwen. Zij vertellen over hun leven, over armoede en migratie op zoek naar werk, over het oorlogsgeweld in de jaren ’80, de vlucht naar en ballingschap in Mexico, over de terugkeer en over hun emancipatieproces.

De website van Ria Menting is aan het boek gewijd. Een paar links:
– De lezing van Ria zelf bij de presentatie
– De lezing van Lou Keune
– Een recensie van Jan Douwe van de Ploeg

De lezingen zijn uit het Spaans vertaald. Het boek is tot stand gekomen op verzoek van de Nationale Guatemalteekse Vrouwenassociatie Ixmucané. U kunt het boek bestellen op de website, maar ook helpen ervoor te zorgen dat het verhaal van de vrouwen in Guatemala zoveel mogelijk bekend wordt. Voor elke 10 euro kan er in Guatemala een boek gratis verspreid worden. Aanbevolen, voor informatie zie hier.

Zijn de boeren wel aan het goede adres?

classroom-1699745_640Vele jaren nam ik in de jaren ’80 van de vorige eeuw deel aan het Kritisch Landbouw Beraad van gewone boeren met velden vol aardappelen en stallen vol varkens. Zij wilden het duurzamer doen, tegen een normaal inkomen. Een lid, Krelis, vertelde. Hij had 80 koeien. Komt de man van de bank langs. “Krelis, je moet echt naar de 120, wil je het volhouden.” Nieuwe lening, stal erbij. Rente en aflossing noopten tot extra productie. Twee jaar later: “Krelis, je moet nu heus naar de 160.” Nieuwe lening, stal uitgebreid. Die bankman moet je niet zien als een kwade opjager, hij had het beste voor met Krelis.