Degrowth en dekolonisering

De degrowth-beweging legt de vinger op een zeer gevoelige kwestie: zonder krimp redden wij het niet. Eens zal toch de ecologische overshoot moeten worden aangepakt. Wij kunnen niet buiten de grenzen blijven die natuur en milieu ons opleggen; de Planetary boundaries. Dat is een enorme taak. Nemen wij bijvoorbeeld de ecologische voetafdruk als maatstaf, dan zal in Nederland het materiële verbruik met meer dan de helft moeten afnemen. Dat zal verregaande gevolgen hebben voor alle inwoners, de rijken voorop. Ook de armen in Nederland want ook zij behoren tot de 20 % rijksten van deze wereld. Het streven naar bestaanszekerheid zal gemarkeerd moeten worden binnen de ecologische grenzen. …

Degrowth en dekoloniseringLees meer »

Worden vier rapporten een stap vooruit?

Drie planbureaus en de Monitor Brede Welvaart

Het Platform DSE heeft zich gedurende de laatste decennia vele malen bemoeid met de manier waarop welvaart en welzijn worden gemeten. Die discussie is in steeds meer gremia gevoerd en heeft ook in de politiek weerklank gevonden. Dat heeft er toe geleid dat regering en Kamer besloten over te gaan op een andere manier van meten. Dit heeft inmiddels beslag gekregen in de jaarlijkse Monitor Brede Welvaart van het CBS. Die Monitor kan gezien worden als een dashboard van belangrijke gegevens over welvaart. Jaarlijks wordt zo door het CBS gerapporteerd over de ontwikkeling van de verschillende welvaartsgebieden. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar de ontwikkeling van de welvaart in Nederland (‘hier en nu’), maar ook naar de samenhang met de gevolgen daarvan voor andere, en met name ontwikkelingslanden (‘elders’), en voor toekomstige generaties (‘later’). Een niet onbelangrijke stap vooruit, althans op gebieden van welvaartsmeting. …

Worden vier rapporten een stap vooruit?Lees meer »

Footprint Justice krijgt meer aandacht

Van diverse berekeningen en rapporten weten we dat de rijke landen onevenredig veel van de Aarde gebruiken, wat tot grote sociale en ecologische problemen heeft geleid. Dat begon al in de koloniale tijden en liep door de groei van de internationale handel steeds meer uit de hand. Lange tijd werden deze ruwe getallen gehanteerd: 20% van de mensen op Aarde, vooral in de rijke landen, gebruikt ongeveer 80 tot 85% van de jaarlijks verhandelde (fossiele) energie, gronden en grondstoffen. …

Footprint Justice krijgt meer aandachtLees meer »

Hoe Afrika de rest van de wereld betaalt

classroom-1699745_640Lou Keune, adviseur van Platform DSE, besprak onlangs op Globalinfo.nl het boek Een dollar per dag van Abhijit Banerjee en Esther Duflo, die in 2019 de Nobelprijs Economie wonnen. Zij onderzoeken hoe de ‘extreme armoede’ in de wereld het beste bestreden kan worden. Veel concrete initiatieven worden op een praktische manier besproken. Het oordeel van Lou: een werkelijk nuttig en leesbaar boek dat kan worden aangeraden aan al diegenen die werkzaam zijn of willen zijn in de bestrijding van armoede in Afrika, Azië en Latijns Amerika. Maar ook een teleurstellend boek, omdat de auteurs weinig kritisch zijn als het gaat om kwesties als economische groei, het marktdenken, en de omgekeerde ontwikkelingshulp. …

Hoe Afrika de rest van de wereld betaaltLees meer »

Vraagtekens bij loonsverhogingen in tijden van klimaatchaos en corona

classroom-1699745_640Zoals elk najaar wordt in diverse sectoren onderhandeld over nieuwe looneisen van de vakbeweging. De FNV gaat de onderhandelingen in met een eis van 5%. Wel wordt een onderscheid gemaakt tussen vitale en succesvolle sectoren aan de ene kant, en sectoren die meer last hebben van de crisis aan de andere kant. Het zit in het DNA van de vakbeweging om te streven naar hogere lonen, maar verbeteringen van andere arbeidsvoorwaarden kunnen ook een belangrijke rol spelen. …

Vraagtekens bij loonsverhogingen in tijden van klimaatchaos en coronaLees meer »

Thomas Piketty als historicus – een boekbespreking

classroom-1699745_640Thomas Piketty – Kapitaal en ideologie. De Geus. 2020. 1114 bladzijden. Oorspronkelijke titel: Capital et idéologie. Editions du Seuil. 2019.

Een decennium geleden was de in 1971 geboren Fransman Thomas Piketty nog een onbekende econoom. Maar dat veranderde razendsnel na de publicatie van zijn boek Le Capital au XXIe siècle in 2013 en nog meer na het verschijnen van de Engelse vertaling daarvan, getiteld Capital in the twenty-first century, in 2014. In datzelfde jaar verscheen een Nederlandse uitgave van 816 pagina’s.
Sindsdien staat Piketty zozeer in de belangstelling dat hij wel een rockster econoom wordt genoemd. Al in 2014 bezocht hij in Nederland de Tweede kamer, waar hij vertegenwoordigers van verschillende partijen, van VVD tot SP, ontmoette. Op 27 mei van dit jaar verscheen in de Volkskrant een gemeenschappelijk artikel van hem en Groenlinks voorman Jesse Klaver en drie weken daarna, op 18 juni, spraken PvdA leider Lodewijk Asscher en hij publiekelijk via het beeldscherm met elkaar. …

Thomas Piketty als historicus – een boekbesprekingLees meer »

Onderzoek naar een eerlijke, echt duurzame economie is noodzakelijk!

Het is hard nodig dat er een gedegen onderzoek komt naar een echt duurzame en rechtvaardige economie. Dat is de essentie van de brief die vandaag, 10 september, is verzonden aan de Commissie voor Economische Zaken van de Tweede Kamer en die wordt onderschreven door 41 zeer diverse maatschappelijke organisaties, waaronder Het Groene Brein, Natuurmonumenten, Oxfam Novib, de Provinciale Milieufederaties, de Raad van Kerken, Urgenda en het internationale vrouwen- en milieunetwerk WECF. Het Platform DSE is initiatiefnemer en coördinator van deze actie.
…

Onderzoek naar een eerlijke, echt duurzame economie is noodzakelijk!Lees meer »

Van Fantoomgroei naar een nieuwe economie

classroom-1699745_640In hun boek Fantoomgroei onderzoeken Sander Heijne en Hendrik Noten waarom ondanks alle economische groei de afgelopen veertig jaar de reële gezinsinkomens nauwelijks zijn gestegen, ofwel ‘waarom we steeds harder werken voor steeds minder’, zoals de ondertitel luidt. De aanname dat economische groei automatisch leidt tot betere lonen en meer welvaart klopt kennelijk niet. Waar komt die scheefgroei vandaan, en wat kunnen we ertegen doen, zijn de vragen die de auteurs zich stellen. …

Van Fantoomgroei naar een nieuwe economieLees meer »

Monitor Brede Welvaart 2020 – niets nieuws onder de zon

classroom-1699745_640De alweer derde versie van de Monitor Brede Welvaart (MBW) is verschenen. Deze rapportage wordt vanuit het Platform Duurzame en Solidaire Economie (PDSE) met extra belangstelling gevolgd. In de loop der jaren heeft het Platform veel aandacht besteed aan de wijze waarop welvaart en welzijn worden gemeten, wat daaraan schort en ook welke alternatieve indicatoren gehanteerd kunnen worden. Vast kritiekpunt daarbij was de dominantie van de indicator Bruto Binnenlands Product (BBP). Want deze indicator was decennia lang het belangrijkste ijkpunt voor de meeste politieke beleidspersonen. Zolang het BBP groeit, des te beter de mensen het hebben, aldus was de redenering. Op deze dominantie van het groeidenken valt heel veel af te dingen, niet in het minst dat het BBP ook uit economisch oogpunt wezenlijke fouten bevat. …

Monitor Brede Welvaart 2020 – niets nieuws onder de zonLees meer »

CETA als steunpilaar van het neoliberalisme

De Eerste Kamerleden van de PvdA worstelen met de vraag of ze binnenkort hun goedkeuring moeten verlenen aan CETA, het handels- en investeringsverdrag dat de EU met Canada heeft gesloten. Het boek ‘The Globalists’ van Quinn Slobodian laat, zonder CETA expliciet te noemen, zien dat dit verdrag beschouwd kan worden als een nieuwe steunpilaar van het neoliberalisme, waarop ook PvdA-leider Lodewijk Asscher tegenwoordig zoveel kritiek heeft. …

CETA als steunpilaar van het neoliberalismeLees meer »