Belastingen

Farah Karimi: “stop de belastingontwijking”

Er gaat meer geld van arme landen naar rijke landen dan andersom. Dat bevestigt ook Farah Karimi, directeur van Oxfam Novib, in dit interview voor De Grote Transitie. Behalve rentebetalingen en aflossingen van vaak al heel oude schulden, is een belangrijke oorzaak belastingontwijking door multinationals. Ze reduceren hun winsten in de ontwikkelingslanden waar ze actief zijn tot bijna nul, en laten, door slim te handelen tussen verschillende van hun dochterbedrijven, die winsten vallen in belastingparadijzen. In de ontwikkelingslanden betalen ze dan geen belasting omdat ze er geen winst maken, in de belastingparadijzen betalen ze geen, of nauwelijks, belasting omdat het een belastingparadijs is.

Farah Karimi: “stop de belastingontwijking” Meer lezen »

De solidariteit van een groener belastingstelsel

Het huidige economische systeem leidt tot een steeds groter wordende sociale, financiële en ecologische schuldenlast. De overheid kan dat inperken door middel van de belastingen die zij heft. Bijvoorbeeld door ‘fiscale vergroening’, een relatieve verschuiving van belastingdruk van arbeid naar het grondstofverbruik en de vervuiling die optreedt bij productie en consumptie. De ene kant van deze ‘tax shift’, het heffen van groene belastingen, kwam in deel I aan de orde. Vandaag, op de Dag van de Arbeid, richten wij ons op de andere kant: arbeid en inkomen. Centraal staat de vraag hoe de lasten en lusten van fiscale vergroening eerlijk kunnen worden verdeeld.

In deel I van onze serie braken wij een lans voor het idee van een belasting op ‘onttrokken waarde’ – in plaats van op belasting op toegevoegde waarde (btw). Dat deden wij aan de hand van het recente rapport van Ex’Tax, ‘New Era, New Plan’. Daarbij constateerden wij dat die studie er niet in is geslaagd om een overtuigende vergroening te ontwerpen. In de opzet van Ex’Tax is ‘vergroening’ niet (goed) gedefinieerd waardoor de voorstellen slechts geselecteerd zijn op haalbaarheid, niet op milieuvoordeel. Maar ook aan de andere kant van de vergelijking (arbeid ontlasten) hebben de auteurs de definities niet op orde. Regelmatig worden consument en burger door elkaar gehaald. Dat kan leiden tot negatieve gevolgen voor de koopkracht van minima. Fiscale vergroening dient rekening te houden met de verdeling van de lusten en de lasten van een dergelijke belastinghervorming.

De solidariteit van een groener belastingstelsel Meer lezen »

Ex’Tax: grondstoffen en ecologie uit zicht geraakt in studie fiscale vergroening

De studie ‘New Era. New Plan’ van Ex’Tax gonst in beleidskringen als uitwerking van één van de belangrijkste voorstellen voor verduurzaming van de economie. De aandacht die Ex’Tax weet te genereren voor fiscale vergroening verdient alle lof. Het rapport stelt echter teleur. De ‘vergroening’ wordt grotendeels geregeld via de BTW, belasting op toegevoegde waarde. Dat voorstel is nieuw noch vernieuwend. Het staat zelfs haaks op het oorspronkelijke idee van Ex’Tax: het heffen van belasting op ‘onttrokken waarde’. Platform DSE pleit ervoor deze misser te herstellen en in te zetten op een echt vergroenend belastingstelsel. Deel 1 van een serie over groene belastingen.

Op 27 november 2014 verscheen ‘New Era. New Plan. Fiscal reforms for an inclusive, circular economy’, het rapport van The Ex’Ta Project over vergroening van het belastingstelsel waar reikhalzend naar werd uitgezien. Zulke ‘fiscale vergroening’ wordt gezien als een probaat middel om de economie te verduurzamen. Het betreft een uitruil van belasting op arbeid (nu te hoog) tegen belasting op consumptie en vervuiling (nu te laag). Door arbeid goedkoper te maken en grondstoffengebruik duurder, wenden we vanzelf de steven naar een economie die meer op creativiteit en dienstverlening draait en minder op de verkoop van verspillende en vervuilende producten. …

Ex’Tax: grondstoffen en ecologie uit zicht geraakt in studie fiscale vergroening Meer lezen »

Piketty plaatst de natuur in een ongelijke positie

Preview artikel John in Friesch DagbladThomas Pikettys boek Capital in the twenty-first century levert belangrijke nieuwe inzichten over de werking van kapitalistische economieën. Maar door verwaarlozing van de natuur als kapitaalfactor laat hij kansen liggen om boven het kapitalisme uit te stijgen. In dit artikel bekijkt John Huige het kapitaalbegrip dat Piketty hanteert en beschouwt hoe natuurlijk kapitaal hier een plek in zou kunnen en moeten hebben. Een verkorte versie is verschenen op duurzaamnieuws.nl en in het Friesch Dagblad van 22 juli 2014.

Het fundamentele economisch debat is weer terug van weggeweest. Ging het vele jaren lang over varianten van het neoliberalisme en neoklassieken en recenter nog om de roep voor de terugkeer van master Keynes [1]; nu staat de machtspositie van het kapitaal weer centraal en de gevolgen die de kapitalistische dynamiek heeft voor de maatschappelijke verhoudingen. Wat de financiële crisis van 2007 en de reële crisis van de jaren daarna niet vermocht is nu door het boek van Piketty [2] eensklaps weer ‘hot’. De heftigheid van sommige reacties geeft aan dat hij een punt heeft. Door de grote nadruk in het boek van Piketty op vermogensconcentratie en de nefaste gevolgen voor de maatschappij wordt te snel voorbij gegaan aan de steeds verslechterende positie van een belangrijk onderdeel van Piketty’s kapitaalbegrip: het natuurlijk kapitaal.

Piketty plaatst de natuur in een ongelijke positie Meer lezen »