Utrecht, 10 september 2020
Geachte leden van de Commissie EZK,
Begin vorig jaar nam uw commissie de Petitie Brede Welvaart 2019-2030 in ontvangst, waarin inmiddels 42 organisaties vragen om beleid dat zal leiden tot een drastische reductie van onze mondiale ecologische voetafdruk in 2030. Minister Wiebes was het daar in 2018 al mee eens toen hij zei: “Het is geen geheim dat Nederland een grote footprint heeft. We hebben ook de plicht onze eigen rommel op te ruimen.”
Er zijn intussen deelplannen die kunnen leiden tot een kleinere voetafdruk, bijvoorbeeld rond klimaat, de circulaire economie en kringlooplandbouw. Maar een totaalbeeld van een economie die rechtvaardig en houdbaar is ontbreekt. De volgende twee citaten illustreren dat:
– De Raad van State schrijft in zijn commentaar op het Concept Klimaatplan van de regering:
“Het uiteindelijke doel is een broeikasgasreductie van 95% in 2050. Dit vergt een herordening van productie en consumptie in alle sectoren van de maatschappij en de economie, en niet een veelheid aan losse maatregelen. Het Klimaatplan geeft nog weinig blijk van dit besef.”
– De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur bracht eind vorig jaar het advies ‘Naar een duurzame economie’ uit, waarin vooral de overheidssturing op de transitie centraal staat. Op de site merkt de RLI daarbij op:
“De Nederlandse overheid heeft ambitieuze duurzaamheidsdoelen geformuleerd voor de korte en lange termijn, zoals 49% CO2-reductie in 2030 en een volledig circulaire economie in 2050. Maar een samenhangende visie op de vraag hoe een duurzame samenleving er uit zal zien en welke route moet worden afgelegd om daar te komen ontbreekt. Zo’n visie zou een verbinding moeten leggen tussen economische, sociaal-maatschappelijke en ecologische doelstellingen.”
De hierboven genoemde deelplannen moeten zeker met kracht worden uitgevoerd. Maar met alleen losse maatregelen lopen we vast, zoals de Raad van State signaleert. We hebben een beeld nodig van een economie die een goed leven mogelijk maakt voor mensen hier en mensen elders, voor mensen nu en voor toekomstige generaties, binnen de grenzen die de Aarde ons stelt. Hoe ziet de herordening van productie en consumptie eruit? Wat betekent die voor de verschillende sectoren van onze maatschappij? En hoe zorgen we voor een sociaal rechtvaardige transitie? We moeten nú proberen die vragen te beantwoorden.
Daarom doen wij een beroep op u (als individuele Kamerleden) en op uw fractie om bij de Algemene Beschouwingen of bij de begrotingsbehandeling via een breed gesteunde motie de regering te vragen een onderzoek te laten starten door de WRR, dat met de visie komt waar ook de Raad van State en de RLI om vragen. Zo’n onderzoek zal niet het definitieve antwoord kunnen geven, maar het is van groot belang dat een perspectief voor de lange termijn wordt geschetst en in discussie komt, zodat er integraal beleid kan worden ontwikkeld voor Brede Welvaart en een rechtvaardige Mondiale Voetafdruk. Dat kan ook voorkomen dat met goede bedoelingen maatregelen worden genomen die later oplossingen voor de lange termijn in de weg blijken te staan.
De organisaties die bij dit initiatief betrokken zijn zullen graag aan het onderzoek bijdragen. Wij hopen van harte op uw steun!
Met vriendelijke groet,
Gerrit Stegehuis
Secretaris Platform Duurzame en Solidaire Economie (coördinerende organisatie)
Dit verzoek wordt gesteund door de volgende organisaties:
ActionAid
Bestuur VVM, sectie Biodiversiteit
Both Ends
Club van Rome
Cordaid
De Natuur- en Milieufederaties
Economy for the Common Good NL
ESA Group, Wageningen University & Research
Fair Climate Fund
Greenpeace Nederland
Het Groene Brein
ICCO
Institute for Environmental Security
IVN
JustLaw
Lab Toekomstige Generaties
Max van der Stoel Foundation
Milieudefensie
Natuur & Milieu
Natuurmonumenten
NIVON Natuurvrienden
Omslag Werkplaats voor Duurzame Ontwikkeling
One Planet Foundation
Ontgroei
Our New Economy
Oxfam Novib
Partos
Platform Duurzame en Solidaire Economie
Raad van Kerken in Nederland
Solidaridad
StandUpForYourRights
Stichting Aarde
Stichting Ecopositief
Transitie Nederland
Urgenda
Vereniging voor Biologisch-Dynamische Landbouw en Voeding
Waddenvereniging
Ware Winst Brabant
Wereld Federalisten Beweging Nederland
Werkgroep Voetafdruk Nederland
Women Engage for a Common Future NL
Bram Büscher, initiatiefnemer van het recente Manifest van 170 wetenschappers