Macht van het geld – een brief aan de lijsttrekkers

Wie zit er binnenkort in het torentje, het kabinet of de macht van het geld?
Wie zit er binnenkort in het torentje, het kabinet of de macht van het geld?

Het Platform Duurzame en Solidaire Economie maakt zich grote zorgen over de nog steeds groeiende macht van het geld en het gebrek aan een moreel kompas in de geglobaliseerde economie. Die zorgen hebben wij in een brief aan de lijsttrekkers van de politieke partijen beschreven en we vragen ze daarin om een reactie. Deze reacties zullen wij op deze site verzamelen en met onze lezers delen voorafgaande aan de verkiezingen in maart 2017.

Onderstaande brief is verstuurd aan: VVD, PvdA, SP, GL, D66, CDA, CU, SGP, 50+, PvdD, Denk en de PVV

Geachte [lijsttrekker],
In ons Platform Duurzame en Solidaire Economie (PDSE) maken we ons grote zorgen over de nog steeds verder groeiende macht van het geld. Graag willen we weten wat uw standpunt daarover is en aan welke maatregelen u denkt. We zullen ons verzoek hier nader toelichten.
Ieder mens weet uit eigen ervaring dat het soms beter is om iets niet dan iets wel te doen. Dat geldt voor de omgang van ouders met hun kinderen en voor de contacten tussen geliefden, vrienden en kennissen. Dat inzicht is niet beperkt tot het privé bestaan van mensen. Het bepaalt ook het beroepsmatig handelen van bijvoorbeeld politiemensen, medische hulpverleners en docenten. Ze verdienen met hun werk een inkomen maar zullen niet om méér geld te verdienen dingen doen, waarvan ze op grond van hun professionele kennis en ervaring weten dat ze die beter achterwege kunnen laten.

Er is echter één sector van de samenleving waarin dergelijke professionele kennis en ervaring niet dominant zijn en dat is ‘de economie’. Daarvoor geldt het principe: hoe meer hoe beter. Ook als de schadelijke effecten van dat méér in de vorm van bijvoorbeeld roken, vlees eten of vliegen overduidelijk zijn. Dat méér wordt uitgedrukt in cijfers over economische groei en als die toeneemt is er sprake van ‘herstel’ en wordt er geconcludeerd dat het ‘goed’ gaat met de economie.
Dat voortdurend streven naar méér is gebaseerd op het behalen van winst voor geldverschaffers. Het type economie waarin het streven naar voortdurende toename van geldbezit de productie en dienstverlening overheerst is ongeveer 500 jaar geleden ontstaan. Het heeft in enkele eeuwen in sommige delen van de wereld aan een geweldige verbetering van menselijke levensomstandigheden bijgedragen. Maar dat was in een tijd van onbegrensde mogelijkheden.
Tegenwoordig zijn de omstandigheden echter anders. Nu zijn op allerlei terreinen de grenzen van die vooruitgang bereikt of al overschreden en moet bij het ondernemen de professionaliteit van het rekening houden met sociale en milieu effecten voorrang krijgen boven de winstmaximalisatie. Het streven naar maximaal profijt moet wijken voor het streven naar maximale professionaliteit. Dat betekent dat de macht van het geld in ‘de economie’ drastisch moet worden teruggedrongen.

Een dergelijke ontwikkeling is gelukkig al gaande. Wereldwijd worden initiatieven voor groen, sociaal en duurzaam ondernemen ontplooid waarbij de professionaliteit van het ondernemen vooropstaat. De Nederlandse overheid is van plan voortaan economische vooruitgang met een ‘breed welvaartsbegrip’ aan te duiden waarin economische groei niet meer alleen zaligmakend is, maar waarmee ook kwalitatieve ontwikkelingen op sociaal en milieugebied tot uitdrukking worden gebracht.

Er ligt op dit terrein een belangrijke taak voor politieke partijen. Graag vernemen wij uiterlijk 20 februari, dus ruim voor de Kamer-verkiezingen van 15 maart 2017, wat uw partij gaat doen om bij de productie van goederen en verlening van diensten de groene en sociale professionaliteit voorrang te laten krijgen boven het maximaliseren van financieel profijt en hoe u daartoe de macht van financiële belangen en instellingen aan banden wilt leggen. Deze brief, met uw reacties, willen wij publiceren op de website van het PDSE, www.platformdse.org.

We zien uw reactie met grote belangstelling tegemoet.
Met vriendelijke groet,

Platform Duurzame Solidaire Economie,