Bij duurzame ontwikkeling wordt vaak vooral aan milieu gedacht, maar het gaat uitdrukkelijk ook over de mondiale verdeling van grond en grondstoffen en daarmee over meer bestaanszekerheid en veiligheid voor mensen, nu en voor volgende generaties. Die veiligheid lijken we echter vooral met militaire middelen te willen realiseren.
Door een groep mensen met ervaring in vredesopbouw en conflicthantering, die zich ernstig zorgen maakt over de manier waarop in het huidige beleid wordt omgegaan met vrede en veiligheid, is een manifest over ‘inclusieve vrede en veiligheid’ geschreven en gepubliceerd. Als u het met die visie eens kan zijn, wordt uw ondertekening zeer op prijs gesteld. Dat kan op https://samenveilig.earth/
Wapens en militairen
De grote vraag is of grotere veiligheid met meer wapens en militairen kan worden bereikt. We horen in de politiek van dit moment weer de roep om toenemende defensie-uitgaven en zelfs het optrekken van meer muren. Dit, terwijl ook in militaire kringen het besef groeit dat oorlog niet werkt: oorlogen leiden tot vele slachtoffers, zijn extreem duur en lossen de problemen niet op. Bovendien komt het erop neer dat men vrede exclusief voor zichzelf zeker wil stellen. Dat is echter onmogelijk zolang een groot deel van de wereldbevolking lijdt onder armoede, toenemende klimaatverandering, honger, onderdrukking en oorlog. Zolang die situatie voortduurt, kan er natuurlijk absoluut geen sprake zijn van een rechtvaardige vrede of van ware veiligheid.
Inclusief denken
Daarom wordt nu gewerkt aan een brede coalitie van betrokken personen en organisaties om een gezamenlijke visie te ontwikkelen en verder uit te dragen. Dat wordt gedaan door middel van een publieke discussie over een alternatief veiligheidsbeleid dat inclusieve veiligheid wordt genoemd. Dat ‘inclusieve’ doet ons denken aan het begrip ‘inclusief denken’ dat Feitse Boerwinkel lang geleden introduceerde om daarmee het belang en de logica van mondiaal denken duidelijk te maken (1).
Inclusief denken is een vereiste voor een echte duurzame transitie op alle fronten: voedsel, armoede, klimaat, energie en ook vreedzame conflicthantering. Zonder een rechtvaardiger verdeling van welvaart wereldwijd, en natuurlijk ook in eigen land, kan er geen sprake zijn van een vredige samenleving. Dat vraagt om een fundamenteel andere economie dan het nu dominante economische model. Een model dat gericht is op het delen van de steeds schaarser wordende grondstoffen en vruchtbare gronden, op samenwerking in plaats van concurrentie. Dat is waar duurzaamheid en veiligheid elkaar kunnen versterken.
Op deze website vindt u het manifest en nadere informatie: https://samenveilig.earth/. Het Platform Duurzame en Solidaire Economie bracht in dezelfde lijn een aantal jaren geleden de publicatie ‘Vredeseconomie en de preventie van geweld‘ uit. Het heeft het nieuwe manifest dan ook van harte onderschreven en nodigt u uit erover mee te denken en uw mening te geven!
(1) Feitse Boerwinkel publiceerde zijn boekje ‘Inclusief denken’ in 1966. Hier volgt een mooi citaat uit dat boekje.
“Daaronder versta ik een denken, dat er principieel van uitgaat dat mijn welzijn niet verkregen kan worden ten koste van de ander of zonder de ander, maar dat het alleen verkregen kan worden als ik de ander de kans geef tot zijn recht en bestemming, tot zijn welzijn te komen. Men moet deze uitspraak niet in de eerste plaats idealistisch, maar realistisch opvatten. De bedoeling is niet dat het edeler of mooier is om het heil van de ander te bevorderen, maar dat het verstandiger is. En dat het daarom niet onedel en laag is om alleen voor eigen welzijn te werken, maar dwaas.”
Jan Juffermans en Gerrit Stegehuis