Bedrijven transformeren om bij te dragen aan het floreren van mens en planeet

Hoe met Economy for the Common Good en Doughnut Economics aan dit doel te werken

Tijdens de Internationale Conferentie van de Economy for the Common Good (ECG) vorig jaar in Leeuwarden spraken vertegenwoordigers van de ECG en van Doughnut Economics af om te onderzoeken op welke manier ze elkaar kunnen versterken. De samenwerking leidde tot een Engelstalig artikel (titel: Transforming business for the people and the planet to thrive). Hieronder enige achtergrond over beide bewegingen in relatie tot de organisatie en impact van bedrijven..

De websites van beide bewegingen (www.doughnuteconomics.org en www.econgood.org) vormen een rijke informatiebron voor initiatiefnemers rond nieuwe economische benaderingen. Om bedrijven, consultants en begeleiders behulpzaam te zijn richtte deze gezamenlijke verkenning zich op de beoogde transformatie door te kijken naar de twee kerninstrumenten: het Doughnut Design for Business (DDfB) en de Gemeenschapsgoed Balans (Common Good Balance Sheet – CGBS).
Het resultaat is een artikel dat laat zien hoe winstgevende organisaties deze twee instrumenten kunnen gebruiken om hun impact op de planeet en haar mensen, indien nodig, opnieuw vorm te geven. De instrumenten blijken elkaar niet alleen aan te vullen maar ook te versterken. Ze kunnen ook in verschillende fasen van de transformatieve reis van een bedrijf worden ingezet.
De CGBS en de DDfB delen hetzelfde doel, namelijk om organisaties en hun teams te ondersteunen bij het begrijpen en transformeren van hun impact, operaties, bedrijfsmodel en diepgaande ontwerp, met als doel voordelen te genereren voor zowel mens als planeet. Daarbij is de CGBS van toepassing op zowel not-for-profit als winstgevende organisaties, terwijl DDfB zich uitsluitend richt op bedrijven.

ECOnGOOD en de Common Good Balance Sheet

De Economy for the Common Good beweging biedt een alomvattend economisch model dat voortkomt uit een holistische wereldvisie en gebaseerd is op directe democratie. De ECOnGOOD beweging draagt bij aan een cultuur van goed leven in een vreedzame en duurzame beschaving waarin het primaire doel van economische en educatieve activiteiten de common good (algemeen welzijn) is.
De Common Good Matrix scoort de bijdrage van een organisatie aan de Common Good. De daaruit resulterende Common Good Balans (CGBS) kan vervolgens dienen als strategisch instrument voor de bedrijfsvoering.
De balans laat zien hoe de organisatie scoort voor elke stakeholdergroep (leveranciers; eigenaren, aandelen en financiële partners; werknemers en medewerkers; klanten en zakenpartners; mondiale gemeenschap) m.b.t. de onderwerpen menselijke waardigheid, solidariteit, milieu en transparantie en medezeggenschap.

classroom-1699745_640


Klik op de matrix voor een grotere versie

Een CGBS omvat een uitgebreid rapport en een score die door een externe audit wordt toegekend: het is meetbaar, vergelijkbaar en transparant. Geauditeerde bedrijven kunnen een ECOnGOOD-label* gebruiken, wat continue verbetering stimuleert.
De Economy for the Common Good bevordert en ondersteunt ook de peer-evaluatie onder kleinere organisaties om samenwerking en de uitwisseling van beste praktijken tussen bedrijven tijdens het proces aan te moedigen. Zo heeft Ware Winst Brabant (lokale chapter in Noord-Brabant) een voor betrokkenen bijzonder leerzame peer-evaluatie met vier zeer verschillende organisaties uitgevoerd.

Doughnut Economics en Doughnut Design for Business

Doughnut Economics heeft als doel te voldoen aan de behoeften van alle mensen binnen de mogelijkheden van de leefbare planeet. Om dit te bereiken, zal de zakenwereld gedurfde en ambitieuze oplossingen moeten omarmen die zowel ecologisch regeneratief als sociaal distributief zijn. Dit omvat een herontwerp van de organisatie, van producten en productieprocessen.
Het diepgaande ontwerp van bedrijven speelt een centrale rol in het blokkeren of mogelijk maken van deze veranderingen binnen bedrijven. Om dat ontwerp te doorgronden en te ontwikkelen gebruikt Doughnut Economics het DDfB-framework ontwikkeld door auteur en theoreticus Marjorie Kelly:

classroom-1699745_640


» Doel: waarom het bestaat en welke voordelen het creëert voor mens en planeet
» Netwerken: zijn relaties met werknemers, leveranciers, gemeenschappen, overheden, collega-bedrijven en anderen
» Governance: de regels, praktijken en processen die het bedrijf sturen en controleren, waarbij bijvoorbeeld wordt onderzocht welke stakeholders vertegenwoordigd zijn in besturen, hoe afwegingen worden gemaakt, en transparantie van het bedrijf
» Eigendom: wie eigenaar is van het bedrijf, stakeholders die mede-eigenaar zouden kunnen worden, en de rol van eigendom in het mogelijk maken of tegenhouden van regeneratieve en distributieve ideeën
» Financiering: de aard van hun relatie met financiering, inclusief marge- en dividendverwachtingen, investeerder-exits, en parameters voor het mogelijk maken van interne herinvestering.
De DDfB helpt bedrijven regeneratieve en distributieve ideeën te identificeren, en vervolgens manieren te verkennen om deze ideeën te ontsluiten door transformaties in hun diepgaande ontwerp (de 5 ontwerplagen hierboven genoemd).

De economie ingebed in sociale en ecologische systemen

Mensen en de planeet centraal stellen in de economie is een belangrijke weg om te voldoen aan de behoeften van iedereen binnen de mogelijkheden van een leefbare planeet. Zowel DDfB als CGBS zijn krachtige instrumenten om bedrijven te ondersteunen in hun proces om zo’n ingebedde benadering van economie te realiseren.
Het artikel laat zien dat de beide instrumenten heel goed naast elkaar en zelfs in combinatie met elkaar gebruikt kunnen worden. Zo kan een bedrijf in concrete termen de diagnose van de eigen organisatie maken aan de hand van de Common Good matrix. Op basis van deze diagnose kan vervolgens door middel van DDfB de ambitie geconcretiseerd worden waardoor het bedrijf maatregelen kan kiezen om in een volgende audit ronde ‘hogere scores’ in de CGBS te realiseren. Omgekeerd kan ook gestart worden met een diepgravende design sessie door de betrokkenen bij een bedrijf aan de hand van DDfB, om deze ambitie vervolgens met de Common Good Matrix te vertalen in de selectie van kernelementen die dit design verder handen en voeten geven.

De betrokkenen vanuit Doughnut Economics en Economy for the Common Good onderzoeken hoe in een vervolgfase concrete cases getoond kunnen, waar mogelijk door de gecombineerde toepassing van deze instrumenten.

Ger Pepels